Doorgeschoten talenten
Als je talenten in de ‘overdrive’ schieten worden ze minder productief. Je zet ze dan te veel of te krachtig in, ze worden topzwaar en je krijgt er last van. Vaak gebeurt dit als je onder druk staat. Bijvoorbeeld doordat je werkdruk te hoog is, als je belemmerende overtuigingen over jezelf hebt, of je niet happy voelt in je rol. Meestal schiet je door in je meest dominante talent. Iemand met veel verantwoordelijkheidsgevoel kan dan geen ‘nee’ meer zeggen tegen opdrachten, een ideeënfontein wordt zweverig en een foutenspeurneus wordt kritisch en mopperig en ziet alleen nog wat er niet goed gaat. Wat je daaraan kunt doen is vaardigheden ontwikkelen die je helpen om je talent weer in evenwicht te brengen: hefboomvaardigheden.
Aangeleerd
Een hefboomvaardigheid is een vaardigheid die je aanleert en die je in staat stelt om meer uit je talent te halen. Het is gedrag dat je ontwikkelt om je talenten beter in balans te houden. Dat gaat nooit helemaal vanzelf, je moet er altijd een beetje moeite voor doen. En hoe goed je ook wordt in een hefboomvaardigheid, het zal nooit een talent worden. Dat merk je doordat je van de hefboomvaardigheid zélf geen energie krijgt. Wel van het talent dat je daardoor beter kunt inzetten. Een hefboomvaardigheid is geen eigenschap waar je niet goed in bent en die je wilt aanleren. Je moet het echt zien als contragewicht van je talent.
Via je valkuil
Een hefboomvaardigheid is heel persoonlijk en zit vaak in kleine aanpassingen in de manier waarop je je werk doet of organiseert. Wat voor de één werkt, doet niets voor de ander. De beste richtingaanwijzers naar jouw hefboomvaardigheden zijn je valkuilen. Je doorgeschoten talenten dus. Als je doorschiet in je talent ga je immers voorbij aan wat je zelf nodig hebt. Als je aandachtig en kritisch kijkt naar jouw doorgeschoten talent kom je uiteindelijk bij je behoefte. Onderstaande vragen kunnen je daarbij helpen.
- In welke situatie schiet jouw talent in de overdrive?
- Welk talent is het dat je dan meestal overdrijft?
- Wat gebeurt er dan met jouw talent, wat is het effect?
- Wat ga je dan precies doen?
- Op welke manier heb je daar last van?
- Welke behoefte heb je dan eigenlijk?
- Hoe kun je tegemoet komen aan die behoefte?
Die laatste vraag mag je best een beetje luchtig benaderen. Door er een scheut humor bij te doen of er vanuit een ander perspectief naar te kijken. Kijk maar eens bij werkdesignen. Experimenteer een week met jouw hefboomvaardigheid en stel hem indien nodig bij.
Hier een paar voorbeelden:
| Talent | Overdrive | Hefboomvaardigheid |
| Prestatiegericht | alleen maar gaan voor resultaat, het proces uit het oog verliezen | tussendoelen stellen, feedbackrondje in het team, regelmatig even terugkijken naar wat je hebt bereikt |
| Behoedzaam | aarzelen, geen beslissing meer durven nemen, teveel risico’s zien | de tijd dat je ergens over nadenkt inkaderen (bijv. niet langer dan een dag), de opbrengsten vooraf visualiseren |
| Aanmoedigen | te lang blijven geloven in de ander, je te verantwoordelijk voelen voor iemands groei | checkvragen stellen (vind je het fijn als ik je help?), het initiatief bij de ander laten, aandacht voor je eigen ontwikkeling |
Zie ook het voorbeeld van Saskia onder aan deze pagina.